Nad Niemnem to epicka trzytomowa powieść, która przedstawia panoramę polskiego społeczeństwa lat 80. XIX w., w części nawiązuje również do czasów powstania styczniowego (23 lata po powstaniu). Wydarzenia w powieści obejmują lato 1886 roku, ale w utworze istnieje podwójna perspektywa czasowa. Obok wydarzeń współczesnych równie ważne są zdarzenia wcześniejsze, powracające we wspomnieniach bohaterów i legendach. Czas przedakcji sięga do XVI w. (legenda o Janie i Cecylii), obejmuje także najważniejsze fakty polityczne i historyczne XIX w.: wyprawę Napoleona na Rosję w 1812 r., powstania listopadowe i styczniowe. Akcja rozgrywa się w okolicach głównej rzeki Grodzieńszczyzny - Niemna.Główne wydarzenia dzieją się w Korczynie - majątku ziemskim rodziny Korczyńskich oraz w zaścianku szlacheckim Bohatyrowiczów. Kilka razy akcja powieści przeniesiona zostaje np. do Osowiec lub folwarku szlacheckiego Kirłów - Olszynki. Kreując historie poszczególnych bohaterów, autorka nie zapomniała o tym, co nieustannie obecne było w literaturze tej epoki - pierwiastku dydaktycznym mającym za zadanie kształtować w czytelnikach odpowiednie postawy.Problematyka powieści skupia się przede wszystkim na kwestiach społecznych. W sposób wnikliwy zostają przedstawione dawne i obecne stosunki mieszkańców dworu i wsi.

Moralność pan Dulskiej - tragifarsa kołtuńska jest dramatem w trzech aktach Gabrieli Zapolskiej należącym do kanonu literatury polskiej. Premiera utworu miała miejsce w Krakowie w 1906 roku. Sztuka opisuje obyczaje panujące w mieszczańskiej rodzinie Anieli Dulskiej. Główna bohaterka jest osobą dwulicową. Przykłada wielu starań, aby na pokaz, w oczach sąsiadów, wypaść na osobę szacowną i godną poważania. Ale są to tylko pozory, pod którymi kryje się wyrachowany egoizm, chciwość, brak życzliwości i pogarda dla ludzi ubogich. W domu pani Dulskiej królują interesowność i zakłamanie, czystej kalkulacji podporządkowany jest na przykład stosunek bohaterki do romansu jej syna ze służącą Hanką.Moralność pani Dulskiej jest krytyką mentalności drobnomieszczańskiej z silnym przesłaniem moralnym. Utwór zawiera zarówno elementy komedii, w których zachowanie kołtuńskie okazuje się godne śmiechu, jak i tragedii, gdzie to zachowanie prowadzi do ludzkich dramatów i łez. Sztuka spotkała się z entuzjastycznym przyjęciem, zarówno wśród widzów, jak i ludzi teatru. Była wielokrotnie wystawiana, często w doskonałej obsadzie aktorskiej. Dzisiaj jest tym bardziej aktualna, że we współczesnym świecie całkowitej tolerancji i odchodzenia od moralności chrześcijańskiej coraz trudniej krytykować chciwość i fałszywość pań i panów Dulskich.